Skip to main content
Contact met het hier en nu

Mindfulness in ACT

Wat is Acceptance and Commitment Therapy (ACT)

Contact met het hier en nu - mindfulness in act

Contact met het hier en nu betekent dat je je aandacht flexibel kunt brengen naar dit moment. In andere woorden, je bent je bewust van wat er hier en nu gebeurt en kunt je aandacht vernauwen, verbreden, verschuiven en vasthouden. Dat is mindfulness.

Mindfulness is een van de 6 pijlers van ACT therapie. Waarom is mindfulness een onderdeel van ACT? Wat zijn de voordelen van mindfulness? En wat voor mindfulness oefeningen kun je aanbieden als ACT therapeut of trainer?

In dit artikel zetten we alles op een rijtje.

De definitie van Mindfulness

Mindfulness is een staat van zijn waarbinnen je op een actieve manier alles wat je denkt, voelt en ervaart het volledige bestaansrecht geeft.

Mindfulness vraagt commitment. Bereidheid om alles wat is, er met een actieve houding er te laten zijn, te accepteren.

Als ACT coach, therapeut of facilitator is het belangrijk om je cliënt uit te kunnen leggen wat mindfulness en het contact met het hier en nu je oplevert. Mindfulness levert een volledig leven op. Een leven om intens te ervaren. De leuke dingen en de moeilijke dingen.

Waar komt de term mindfulness vandaan?

Mindfulness is de Engelse vertaling van een begrip dat in het Pali - een oude Aziatische taal waarin de oorspronkelijke geschriften van het boeddhisme zijn opgesteld - sati wordt genoemd.

Sati betekent het observeren of in figuurlijke zin, oog in oog staan met wat zich in het nu in of aan ons voordoet. Het vraagt tegenwoordigheid van geest.
Sati heeft als functie het niet vergeten wat nu plaatsvindt; de Amerikaanse psychiater/ meditatiebegeleider Mark Epstein beschrijft het dan ook als ‘het ons herinneren wat in het nu gebeurt’.

Dat klinkt natuurlijk wel heel leuk, maar het vraagt oefening. Je in het hier en nu bevinden vraagt training, tijd, bereidheid. Bereidheid om stil te staan. Bij jezelf! Dat betekent dat je even niet vlucht, freezzzt of vecht. Nee, je observeert wat er op dat moment in jou aanwezig is.

Waarom is Mindfulness onderdeel van ACT?

Mindfulness is wezenlijk onderdeel van ACT therapie. Als ACT trainer leer je je cliënt hoe hij in contact kan komen met het hier en nu. Waarom? Omdat je minder gaat piekeren. Minder in je hoofd. Met mindfulness leer uit je hoofd te komen. Heel belangrijk in mindfulness is dat je niet leert om positief te denken of om gedachten te veranderen. Nee, je leert ernaar te kijken. Te observeren. Daarom past het zo goed in ACT!

Mindfulness heeft niet als doel je beter te voelen. Nee, mindfulness heeft als doel dat je beter leert voelen! Je leert in contact te komen met gedachten, emoties en lichamelijke gewaarwordingen. Mindfulness heeft als doel om je open te stellen voor alle ervaringen die je hebt.

Mindfulness-oefeningen binnen ACT

Als ACT facilitator is het verstandig om mindfulness in het traject te verweven als vast onderdeel. Je kunt een sessie inplannen om mindfulness als pijler te behandelen en om te oefenen met mindfulness. En daarnaast kan je je cliënt vragen om mindfulness-oefeningen thuis te doen.

Tips bij het geven van mindfulness-oefeningen in een traject:

  • Mindfulness leert je beter te voelen. En dus niet om je beter te voelen!
  • Plan mindfulness in.
  • Experimenteer met mindfulness-oefeningen.
  • Kijk of mindfulness dagelijkse routine kan worden en verweef het in alles wat je doet.
Mindfulness oefeningen binnen ACT

Soorten mindfulness oefeningen

De belangrijkste onderdelen van mindfulness zijn:

SeeTrue mindfulness oefeningen

Kijk gerust voor inspiratie, mindfulness oefeningen, meditaties, bodyscans op de website van SeeTrue Mindfulness Traingen. Je kunt je cliënt adviseren om veel oefeningen uit te proberen of een mindfulness training te volgen.

Tip: volg een mindfulness training bij SeeTrue

Het is de missie van SeeTrue om mindfulness voor iedereen beschikbaar te maken! Juist in deze onzekere tijd kan mindfulness je helpen met stress om te gaan. Mindfulness vraagt inzet en motivatie. Daarom is een mindfulness een zeer waardevolle manier om jezelf erin te trainen. Trainen in aandacht. Dat is wat je doet. Je maakt kennis met het hier en nu en gaat ervaren dat een mindfull leven je een waardevol leven geeft. Met meer veerkracht.

Doe ook mee!

Mindfulness volgens Jon Kabat-Zinn

Mindfulness is in 1979 ontstaan. Toen is is Jon Kabat-Zinn de 8-weekse Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR) gaan aanbieden in een ziekenhuis in Massachusetts aan mensen met diverse lichamelijke en psychische klachten.

In deze MBSR-training zijn veel boeddhistische oefeningen, waaronder meditatie, opgenomen zonder de religieuze context. Kabat-Zinn noemt mindfulness wel "boeddhisme zonder boeddhisme".

Mindfulness staat voor open en bewust aanwezig zijn in het huidige moment. Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat mindfulness staat voor het helemaal wakker zijn en zonder (voor)oordeel kunnen waarnemen wat er in het hier-en-nu plaatsvindt.

Jon Kabat-Zinn onderscheidt 3 elementen in mindfulness:

1. Gerichte aandacht (bewust)
2. In het huidige moment
3. Zonder te oordelen (open, vriendelijk).

Blog
Maak een eind aan je slecht voelen

Door Steven Hayes | 23 okt  2019 | (Vertaling: Sam Beke)

Wat is volgens jou de meest voorkomende klacht wanneer mensen in therapie gaan? Naar mijn ervaring is het telkens een variant op “Ik voel me slecht, en ik wil me beter voelen”.
De specifieke emoties die men wil veranderen variëren van persoon tot persoon. Sommigen willen verlost worden van angst of depressieve gevoelens. Anderen willen dan weer komaf maken met schaamte, boosheid of emotieloosheid.
Wat de emotie ook is, ze moet verdwijnen.
Maar gevoelens zijn er om gevoeld te worden. In feite betalen we zelfs vaak om onze emoties te voelen. We bekijken triestige films, en gaan op achtbanen die veel angst inboezemen. We lezen romans over schaamte en verraad, en we zingen liedjes over jaloezie of verlies.
Het probleem ligt NIET bij de emoties.
In plaats daarvan ligt het aan onze geest. Ons hoofd kan beslissen dat sommige emoties “slecht” of  “teveel” zijn. Plotseling voelen we ons niet alleen droevig, maar ook té droevig. We komen vast te zitten in gedachten als “alleen losers voelen zich zo droevig” en “Als ik angstig ben, zal ik niet kunnen functioneren”. En voilà, onze emoties zijn de vijand geworden. Nu voelen we ons droevig over het feit dat we ons droevig voelen. We voelen ons angstig bij het feit dat we angst voelen.
Telkens wanneer we proberen te ontkomen aan een emotie, demoniseren we ze, waarbij we haar macht en greep op ons vergroten. En nu de emotie heftiger is geworden, willen we er zelfs nog meer aan ontsnappen. Het is een vicieuze cirkel, die ons steeds dieper meezuigt in een mentale strijd. Welkom in de valstrik!

Mindfulness als onderdeel van het ACT hexaflex

Het ACT-hexaflex is het model waarin de 6 pijlers ofwel zuilen van ACT therapie schematisch te zien zijn. Het ACT-hexaflex illustreert hoe alle ACT-processen met elkaar in verband staan en samen psychologische flexibiliteit vormen. Lees in dit artikel meer over wat ACT precies is!
De volgende elementen komen aan bod in ACT therapie en dus in het hexaflex:

  • Contact met het hier en nu - Mindfulness - Hier en NU
  • Zelf-als-context- hoe ontwikkel je een flexibele relatie met jezelf
  • Defusie - Taal is ook een ding;-)
  • Acceptatie - jezelf open stellen voor wat is
  • Waarden - Weten wat belangrijk voor je is
  • Toegewijde ACTie - Waardengericht handelen
hexaflex hexagram van stephen hayes act opleiding seetrue training therapeut coach instrument downloaden gratis

Psychologische flexibiliteit

Psychologische flexibiliteit betekent dat je flexibel om kunt gaan met situaties, gedachten en gevoelens en tegelijkertijd betekenisvolle keuzes kunt maken. Hoe beter jij je volledig bewust kunt zijn en je kunt openstellen voor je ervaringen, of deze nu pijnlijk zijn of niet, hoe groter je kwaliteit van leven zal zijn. Tevens leer je om je leven in te richten vanuit een diepere verbinding met jouw waarden waardoor je leven meer betekenis en zingeving krijgt.

Ontdek de nieuwe SeeTrue ACT basisopleidingen of
schrijf je in voor het Specialisatie-traject

Een ACT opleiding bij SeeTrue betekent...

 Next level onderwijs Leren faciliteren

Next level onderwijs

Leren faciliteren
Scherp geprijsd opleiding

Scherp geprijsd

€690 online €950 locatie
Top-docenten act opleiding

Top-docenten

Ervaren & Deskundig
Persoonlijk interactief Act opleiding

Persoonlijk interactief

Max 14 deelnemers

De docenten van SeeTrue hebben al meer dan 2000 mensen opgeleid in ACT